ترجمه : مرد زناكار جز با زن زناكار يا مشرك ازدواج نكند. و زن زناكار جز مرد زناكار يا مشرك را به همسري نگيرد. واين زناشويي بر مؤمنان حرام است .

قانون بازشگت عمل شامل این افراد مشه هرچه کنی به خود کنی

 

اين آيه حال و هواي آيه ي ((الخبيثات للخبيثين والخبيثون للخبيثات )) را دارد كه در آيه 

26- همين سوره مي آيد. .

علاوه بر تنبيه جسمي با شلاق و تنبيه روحي و اجتماعي بدليل حضور مردم به هنگام اجراي حد بايد محدويت هاي ديگري نيز براي زناكار باشد.

در روايات آمده است كه حكم اين آيه در باره ي كساني است كه به زنا شهرت دارند. و اگر زناكاري توبه كرد مي تواند مانند ديگران با فرد دلخواهش ازدواج كند.

. (127) امام باقر (ع) فرمود: خداوند زناكار را در برابر مؤمن نام برده و اين نشان مي دهد كه زناكار مؤمن نيست .

. (128) 

 

پيام ها : 

1- در ازدواج مسأله ي كفو بودن يك اصل است . (زنان و مردان ناپاك لايق همسران پاك نيستند). (الزاني لا ينكح الا زانيه )

2- افراد فاسد در جامعه ي اسلامي مطرودند. (لا ينكح الا...)

3- زناكار در كنار مشرك قرار گرفته است . (زانيه او مشركه)

4- مردان و زنان مؤمن بايد همسران پاك و پاكدامن انتخاب كنند. (حرم ذلك علي المؤمنين ) 

آيه: 4 والذين يرمون المحصنات ثم لم يأتوا بأربعة شهداء فاجلدوهم ثمانين جلدة ولا تقبلوا لهم شهادة أبدا وأولئك هم الفاسقون 

 

ترجمه : و كساني كه نسبت زنا به زنان پاكدامن وشوهردار مي دهند و چهار شاهد نمي آورند پس هشتاد تازيانه به آنان بزنيد و گواهي آنان را هرگز نپذيريد كه آنان همان افراد فاسقند.

 

از امام صادق (ع) پرسيدند: چرا براي اثبات قتل دو شاهد لازم است ولي براي اثبات زنا چهار شاهد? حضرت فرمود: شاهد قتل براي تنبيه يك نفر شهادت مي دهد اما شاهد زنا براي كيفر دو نفر (زن و مرد زناكار) گواهي مي دهد.

. (129) 

1- تهمت به منزله ي پرتاب تير وهجوم به آبروي مردم است . (يرمون )

2- تهمت زدن به زنان همسردار و پاكدامن كيفر سخت تري دارد (المحصنات )

3- دفاع از حريم زنان پاكدامن واجب است . (يرمون المحصنات ... فاجلدوهم )

4- از ميان تهمت هاي گوناگون تهمت زنا حد و قانون معين دارد و قرآن با صراحت بر آن تكيه كرده است . (ثمانين جلده)

5- تهمت به قدري مهم است كه در مجازات مجرم فاصله ي تهمت زنا با خود زنا بيست ضربه شلاق است . (مأه جلده ثمانين جلده)

6- كسي كه حتي يك بار به ديگران تهمت بزند شهادتش اعتبار ندارد. (لا تقبلوا لهم شهاده ابدا) (آري زبان انسان را مطرود دنيا و آخرت مي كند)

7- براي حفظ آبروي مردم گاهي افراد متعددي شلاق مي خورند. (فاجلدوهم )

8- گواهي كافر بعد از ايمان پذيرفته مي شود ولي گواهي مسلمان تهمت زننده هرگز پذيرفته نمي شود. (ابدا)

9- تهمت هم عقوبت بدني دارد (فاجلدوهم ) هم اجتماعي (لا تقبلوا لهم شهاده ابدا) و هم اخروي . (اولئك هم الفاسقون )

10- كساني كه به زنان پاكدامن تهمت مي زنند سرآمد فاسقانند.(هم الفاسقون )

11- شرط گواه و شاهد بودن عدالت است و گواهي فاسق قبول نيست .(لا تقبلوا لهم شهاده... هم الفاسقون ) 

آيه: 5 إلا الذين تابوا من بعد ذلك وأصلحوا فإن الله غفور رحيم 

 

ترجمه : مگر كساني كه پس از آن (تهمت زدن ) توبه كنند و در مقام اصلاح و جبران برآيند كه قطعا خداوند آمرزنده و مهربان است .

 

در حديث مي خوانيم : توبه كسي كه آبروي زنان پاكدامن را با تهمت زنا برده اين است كه در محضر مردم گفته خود را تكذيب نمايد.

. (130) 

 

1- توبه سبب تجديد حيات ديني و اجتماعي است . (الااللذين تابوا واصلحوا)

2- پيروان اسلام هرگز به بن بست نمي رسند. (الااللذين تابوا)

3- توبه بايد با اصلاح و جبران اشتباه و عمل نيك همراه باشد. (تابوا واصلحوا)

4- نااميدي ممنوع است . (ان الله غفور رحيم )

5- باز بودن راه توبه براي همه نشانه ي رحمت الهي است . (رحيم ) 

 

ترجمه : و كساني كه به همسران خود نسبت زنا مي دهند و جز خودشان شاهدي ندارند هر يك از آنان براي اثبات ادعاي خود بايد چهار مرتبه به خدا سوگند ياد كند كه قطعا از راستگويان است .

ترجمه : ودر پنجمين بار بگويد: لعنت خدا بر او اگر از دروغگويان باشد.!

 

ترجمه : و عذاب (سنگسار) را از زن دفع مي كند اينكه زن (در مقام دفاع) چهار بار به خدا قسم بخورد كه قطعا آن مرد (در اين نسبتي كه به من مي دهد) از دروغگويان است .

ترجمه : و در مرتبه پنجم بگويد: غضب خدا بر او باد اگر آن مرد از راستگويان باشد.

 

ترجمه : و اگر فضل و رحمت خداوند بر شما نبود (رسوا مي شديد و نظام خانوادگي شما مختل مي شد) قطعا خداوند توبه پذير و حكيم است .

 

وقتي آيه ي چهارم اين سوره نازل شد و حكم نسبت دادن زنا به زنان پاكدامن را بيان كرد ((سعدبن عباده )) (يكي از انصار) گفت : يا رسول الله ! اگر مردي وارد خانه شد و فاسقي را در كنار همسر خود ديد چه كند? اگر فرياد بزند شلاق مي خورد چون يك نفر است و شاهد هم ندارد. اگر سكوت كند غيرتش اجازه نمي دهد. اگر به دنبال يافتن شاهد برود كار زنا تمام مي شود. به هر حال آيه ي مربوط به هشتاد ضربه شلاق براي سعد مسأله ي پيچيده اي شده بود. در اين ميان شخصي به نام ((هلال بن اميه )) با اضطراب وارد شد و به پيامبر (ص ) عرض كرد: زنم را با مردي در حال زنا ديدم به خدا سوگند راست مي گويم .

پيامبر (ص ) ناراحت شد. اصحاب آن حضرت نيز هيجان زده شدند كه اين مرد هم ناموسش را در چنين حالي ديده است و هم شلاق خواهد خورد زيرا شاهدي ندارد تا سخن خود را ثابت كند. ناگهان اين آيه نازل شد ((والذين يرمون ...)) كه اگر مردي به همسرش نسبت زنا داد و شاهدي نداشت به جاي آوردن چهار شاهد چهار بار بگويد: ((اشهد بالله اني لمن الصادقين )) خدا را گواه مي گيرم كه من از راستگويانم . و براي تحكيم و تثبيت ادعاي خود يك بار هم اين جمله را بگويد: ((لعنه الله علي ان كنت من الكاذبين )) لعنت خدا بر من اگر از دروغگويان باشم .

زن نيز همچون مرد حق دارد از خود دفاع كند زيرا ممكن است مردي با چهار سوگند دروغ همسر خود را به سنگسار شدن محكوم كند و براي هميشه آبروي او و بستگانش را ببرد.

اسلام كه حامي حقوق همگان است براي پيشگيري از وقوع اين كار به زن نيز اجازه داده است تا براي اثبات پاكدامني خود و نجات از سنگسار شدن چهار بار سوگند ياد كند و چنين بگويد: ((اشهد بالله انه لمن الكاذبين )) خدا را گواه مي گيرم كه همسرم از دروغگويان است . و براي محكم كاري بيشتر بگويد: ((غضب الله علي ان كان من الصادقين )) قهر و غضب خدا بر من اگر همسرم از راستگويان باشد.

در پنجمين جمله ي مرد ((لعنت خدا)) بود و در پنجمين جمله ي زن ((غضب خدا)) كه از لعنت شديدتر است زيرا حساسيت كسي كه مورد تهمت قرار گرفته است بيشتر است و براي نجات از سنگسار شدن حاضر است غضب خدا را تحمل كند.

به هر حال در محضر قاضي و حاكم اسلامي اين ده جمله (پنج جمله از مرد و پنج جمله از زن ) گفته مي شود كه در اصطلاح به اين كار ((لعان )) (يكديگر را لعن كردن ) مي گويند. در اين مورد مسائل فقهي و حقوقي خاصي مطرح است . قاضي و حاكم اسلامي بايد زن و شوهر را موعظه نمايد و سعي كند لعان واقع نشود و در صورت لزوم اجرا آن دو را به مكان هاي مقدس مانند ((مسجدالحرام )) و ((مسجدالنبي )) و يا مسجد ديگري ببرد و رو به قبله بنشاند آن گاه مراسم لعان انجام گيرد.

1- زن و مرد بدون صيغه ي طلاق براي هميشه از يكديگر جدا مي شوند و حق مراجعه و ازدواج مجدد ندارند.

2- مرد هشتاد ضربه شلاق نمي خورد و زن سنگسار نمي شود.

3- اگر فرزندي از آن زن متولد شود متعلق به خود اوست نه مرد.

از اين چند آيه استفاده مي شود كه قرار دادن چهار شاهد يا چهار سوگند آن هم با لعنت و غضب براي اثبات زنا نشانه ي آن است كه خداوند با فضل و رحمت خود از طريق اينگونه احكام مانع رسوايي شده و گرنه هر روز هزاران مرد و زن يكديگر را رسوا و قبيله ها و فاميل ها را به تباهي مي كشاندند.

آري دفاع زن از شخصيت و آبروي خود و نجات او از سنگسار شدن با گفتن چند جمله نشانه ي فضل الهي است و اگر چنين نبود بسياري از افراد سنگسار مي شدند و آبروهايي بر باد مي رفت و خانواده هايي متلاشي مي شد.(ولولا فضل الله ).

 

1- آبرو و حفظ آن در اسلام مورد توجه است . (أربع شهادات بالله ) (قانون چهار سوگند و يك لعنت براي كنترل مردم از رسوا كردن يكديگر است )

2- در خصوص همسر چهار سوگند و يك لعنت به جاي چهار شاهد پذيرفته است . (ان لم يكن لهم شهداء... فشهاده أحدهم أربع شهادات )

3- اسلام حامي حقوق زن است . زن نيز با چهار سوگند مي تواند اتهامي را كه مرد با چهار سوگند اثبات كرده از خود دفع كند. (أربع شهادات ... أربع شهادات )

4- اسلام براي پيشگيري از فرو پاشي نظام خانواده علاوه بر چهار بار خدارا گواه گرفتن گفتن جمله ي پنجمي را نيز بر هر يك از طرفين واجب كرده است . (والخامسه )

5- با سوگند زن راه سوء استفاده مردها بسته مي شود (و يدرؤا عنها العذاب )

6- نفرين در شرايطي جايز است . (غضب الله عليها)

7- سود اجراي قوانين و دستورات خداوند براي خود مردم است . (و لولا فضل الله عليكم )

8- عذر پذيري خداوند هميشه با مصلحت و حكمت همراه است . (تواب حكيم )

9- قوانين كيفري اسلام احكامي سنجيده و برخاسته از حكمت الهي است . (حكيم ) 

 

ترجمه : قطعا كساني كه آن دروغ بزرگ را (در ميان ) آوردند گروهي متشكل از خود شما بودند. آن را براي خود شر نپنداريد بلكه آن (در نهايت ) به نفع شماست . هر كدام از آنان بدان اندازه از گناه كه مرتكب شده است به كيفر 

 

رسد وبراي كسي كه بخش بزرگ گناه را بر عهده گرفته عذاب بزرگي است .

(N) كلمه ي ((افك )) در لغت به معناي انصراف از حق به باطل است . تهمت زدن نيز نوعي پوشاندن حق و جلوه دادن باطل است .

برخي مفسران درباره ي شأن نزول اين آيه گفته اند: پيامبر اكرم (ص ) در هر سفري با قيد قرعه يكي از همسرانش را همراه خود مي برد. در جنگ ((بني مصطلق )) عايشه را برد. وقتي كه نبرد پايان يافت و مردم به مدينه باز مي گشتند عايشه براي تطهير و يا يافتن دانه هاي گردنبند گمشده اش از قافله عقب ماند. يكي از اصحاب كه او نيز از قافله دور مانده بود عايشه را به لشكر رساند. بعضي افراد به عايشه و آن صحابي تهمت ناروا زدند. اين اتهام به گوش مردم رسيد پيامبر ناراحت شد و عايشه به خانه ي پدر رفت و گريه ها كرد تا آن كه اين آيه نازل شد.

. (131) جمعي ديگر از مفسران و مخصوصا نويسنده تفسير ((اطيب البيان )) با استفاده از روايات متعدد و مستند نقل مي كنند كه اين آيه درباره ي ((ماريه قبطيه )) (يكي ديگر از همسران رسول خدا) است كه خداوند به او فرزندي به نام ((ابراهيم )) داد ولي پس از 18 ماه از دنيا رفت . عايشه و حفصه گفتند: اي رسول خدا! چرا گريه مي كني ? ابراهيم فرزند تو نبود بلكه شخص ديگري غير از تو با ماريه همبستر شده و ابراهيم متولد شده است . خليفه اول و دوم نيز سخن دخترانشان را تأييد كردند و اينجا بود كه اين آيه نازل شد.

علامه جعفر مرتضي در كتاب گرانقدرش (حديث الافك ) مي گويد: شأن نزول آيه درباره ي ماريه ي قبطيه است . و اصل ماجرا تهمتي ناروا بود زيرا مردي كه به همبستر شدن با ماريه متهم شده بود هيچ گونه آلت مردي نداشت و اين زماني روشن شد كه پيامبراكرم (ص ) حضرت علي (ع) را براي تحقيق به سوي آن مرد فرستاد او با ديدن علي (ع) فرار كرد و بالاي درختي رفت . همين كه روي درخت جان خود را در خطر ديد پايين آمد و در آن حال لباسش كنار رفت و بدنش نمايان شد و روشن شد كه او آلت مردي ندارد. علي (ع) ماجرا را به پيامبر اكرم (ص ) گفت و در اينجا بود كه اين آيه نازل شد وعايشه حفصه وشيخين شرمنده شدند و پاكدامني آن بانوي محترمه ثابت شد.

گفتني است كه در مورد هر دو شأن نزول سؤالاتي مطرح است ولي هدف ما در اين تفسير پيام گيري از متن آيات است و درباره ي شأن نزولها بحث گسترده اي نداريم .

در گناه افك چندين گناه نهفته است : دروغ سوءظن به مؤمن ايذاء مؤمن قذف اهانت آزردن پيامبر (ص ) تضعيف خاندان رسالت و شايعه پردازي .

 

1- برخي از اصحاب رسول الله (ص ) عادل نبودند. (جاءو بالافك )

2- گاهي شايعه سازان با سازماندهي قبلي و قصد توطئه شايعه را القا مي كنند. (عصبه) (((عصبه)) يعني گروه متشكل و متعصبي كه هدفي را دنبال مي كند)

3- شايعه سازان در ميان خود شما هستند. (منكم )

4- گاهي در پيش آمدها وتهمت هاي ناروا منافعي وجود دارد. (مانند روشن شدن چهره ي مخالفان پيدا شدن هوشياري امدادهاي الهي براي مظلوم ) (لاتحسبوه شرا لكم )

5- اميد دادن به خودي ها در برابر توطئه و تهمت بدخواهان لازم است . (بل هو خير لكم )

6- كيفرهاي الهي عادلانه ومتناسب با اعمال ماست . (لكل امري منهم ما اكتسب ) 

7- در گناهان دسته جمعي هر يك از شركا به مقدار سهم خود مجرم است . (لكل امري منهم ما اكتسب من الاثم )

8- انسان زماني مجرم و مقصر است كه با علم و قصد گناه كند. (اكتسب من الاثم )

9- پيامد گناه هر كس گريبان گير خود اوست . (لكل امري منهم ما اكتسب من الاثم )

10- مجازات كسي كه مسئوليت و نقش اصلي را دارد بزرگ تر است . (والذي تولي كبره ... عذاب عظيم ) 

آيه: 12 لولا جاؤوا عليه بأربعة شهداء فإذ لم يأتوا بالشهداء فأولئك عند الله هم الكاذبون 

 

ترجمه : چرا زماني كه تهمت را شنيديد مردان و زنان با ايمان نسبت به خويش گمان خوب نبردند و نگفتند كه اين تهمت بزرگ وآشكار است 

.? 

خداوند در اين آيه مسلمانان را به خاطر بدگماني به همسر پيامبر و آسيب پذيري آنان در برابر شايعات توبيخ مي كند.

قرآن گاهي به جاي كلمه ي ((ديگران )) كلمه ي ((شما)) را به كار برده است تا به مسلمانان بگويد همه ي شما يكي هستيد. مثلا به جاي اين كه بگويد: به ديگران نيش و طعنه نزنيد مي فرمايد: (لا تلمزوا انفسكم ) (132) به خودتان نيش نزنيد. و به جاي اين كه بگويد: وقتي كه وارد خانه اي شديد به ديگران سلام كنيد مي فرمايد: (فسلموا علي انفسكم ) (133) به خودتان سلام كنيد.

در اين آيه نيز به جاي اين كه بگويد: به ديگران حسن ظن داشته باشيد مي فرمايد:.

((بأنفسهم خيرا)) به خودتان حسن ظن داشته باشيد.

در قرآن كريم كلمه ي ((لولا)) در موارد متعددي براي انتقاد و توبيخ به كار رفته است كه در اين جا چند مورد را مي آوريم :.

 

1- (لولا ينهاهم الربانيون ) (134) چرا علما نهي از منكر نمي كنند!?

2- (لولا اذ سمعتموه ) (135) چرا هر شنيده اي را مي پذيريد!?

3- (لولا جاءوا عليه باربعه شهداء) (136) چرا براي سخن نارواي خود چهار شاهد نمي آورند?

4- (لولا تستغفرون ) (137) چرا از خدا آمرزش نمي خواهيد?

5- (فلولا اذجاءهم بأسنا تضرعوا) (138) چرا زماني كه عذاب ما به آنان رسيد تضرع نكردند?

6- (فلولا تشكرون ) (139) چرا شكرگزار نيستيد?

7- (فلولا تصدقون ) (140) چرا تصديق نمي كنيد?

8- (فلولا تذكرون ) (141) چرا عبرت نمي گيريد?

9- (فلولا نفر من كل فرقه منهم طائفه ليتفقهوا في الدين ) (142) چرا از هر فرقه اي دسته اي كوچ نمي كنند تا در دين آگاهي پيدا كنند? 

 

1- دامن زدن به شايعه و پخش آن ممنوع است . (((لولا)) نشانه ي توبيخ از سوءظن و پخش شايعات است )

2- در جامعه ي اسلامي بايد روحيه ي حسن ظن حاكم باشد. (ظن المؤمنون و المؤمنات بأنفسهم خيرا) (حسن ظن يكي از آثار ايمان است ).

3- همه ي مردم در برابر آبروي يك ((فرد)) مسئولند. (المؤمنون والمؤمنات )

4- بني آدم اعضاي يكديگرند. تهمت به هر عضوي از جامعه ي اسلامي همانند تهمت به ديگر اعضاست . (بأنفسهم خيرا) 

5- اصل اوليه در عمل مسلمان صحت است مگر جرم او با دليل ثابت شود. (ظن المؤمنون والمؤمنات بأنفسهم خيرا)

6- حفظ حريم پيامبر (ص ) و خانواده اش بر هر مؤمني واجب است . (لولا... قالوا هذا افك مبين )

7- در برابر شنيده هاي ناروا در مورد مؤمنان سكوت ممنوع است . (لولا... قالوا هذا افك مبين ) 

 

ترجمه : چرا چهار شاهد بر صحت آن تهمت نياوردند? پس چون گواهان لازم را نياوردند آنان نزد خدا همان دروغگويانند.

 

پيام ها : 

1- جامعه ي ساده دل زودباور و ياوه گو توبيخ مي شود. (لولاجاءو عليه باربعه)

2- اتهام زنا اگر ثابت نشود نسبت دهنده ي آن دروغگو است . (هم الكاذبون ) 

 

ترجمه : و اگر فضل و رحمت الهي در دنيا و آخرت بر شما نبود به سزاي آن سخنان كه مي گفتيد قطعا عذابي بزرگ به شما مي رسيد.

 

كلمه ي ((أفضتم )) از ((افاضه)) در موردي به كار مي رود كه در مسئله اي بسيار گفتگو شود و همه را به خود مشغول سازد و اين نشان مي دهد كه تهمت به همسر پيامبر مسئله ي روز شده و همه در آن غرق و به آن مشغول بودند.

 

1- انسان خوش باور و بي مبالات در معرض پذيرش تهمت ها توطئه ها وعذابي سخت است . (و لولا... لمسكم عذاب عظيم )

2- امت اسلامي تحت حمايت و لطف خداست . (و لولافضل الله ...)

3- هيچ كس از خداطلبي ندارد. رحمت و لطف او از فضل اوست نه از استحقاق ما. (فضل الله عليكم و رحمته )

4- شايعات به منزله ي گردابي است كه برخي در آن غرق مي شوند. (افضتم فيه )

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: